H ὓπαιθρος ως στρατηγικό σενάριο ανάπτυξης της Κρήτης


Φωτογραφικό αρχείο Νίκου Σκουτέλη
Φωτογραφικό αρχείο Νίκου Σκουτέλη

Ως ύπαιθρος της Κρήτης ορίζεται ο μη αστικός χώρος της και επομένως το σύνολο σχεδόν του νησιού και οι οικισμοί που εμπεριέχονται σε αυτόν. Ένας Διαχρονικός χώρος κατοικίας, διαβίωσης, παραγωγής και αναπαραγωγής της ανθρώπινης και μη ζωής, προμηθευτής τροφίμων και πρώτων υλών, πολιτισμών, γνώσεων, αισθήσεων και συναισθημάτων. Σήμερα η ύπαιθρος αναζητά ένα νέο πρωταγωνιστικό ρόλο με γνώμονα τη συνετή διαχείρισή της, όπου τα όρια της αξιοποίησής της τοποθετούνται εκεί όπου αρχίζει η ανάγκη προστασίας της.

Η αναγκαιότητα τόσο της Παραγωγικής Ανασυγκρότησης της Χώρας όσο και της Κρήτης, η αναζήτηση νέων προτύπων ανάπτυξης, ο επαναπροσδιορισμός εννοιών όπως ποιότητα ζωής, υγιεινή διατροφή, ελεύθερος χρόνος, ποιοτική τουριστική προσφορά κλπ, επαναφέρουν στο προσκήνιο επιτακτικά και με δυναμικό τρόπο την υπόθεση της υπαίθρου, δημιουργώντας ένα νέο ενδιαφέρον για την αναζωογόνησή της, με σύγχρονους όρους.

Η κατανόηση της σπουδαιότητας των εγκαταλελειμμένων πόρων της υπαίθρου (εγκαταλελειμμένοι οικισμοί ή κατασκευές, ημι-εγκαταλελειμμένες αγροτικές εγκαταστάσεις κι εκτάσεις, εγκαταλελειμμένα συστήματα γνώσεων και παραδόσεων, ο αγροτικός πολιτισμός, τα βιομηχανικά μνημεία, ξεχασμένα μονοπάτια και παραγωγές, τοπία, αφανείς αρχαιολογικοί χώροι κλπ), δημιουργεί τη βεβαιότητα ότι είναι πλέον επιτακτικό και στο πλαίσιο μιας σύγχρονης κι ολοκληρωμένης προσέγγισης, να υιοθετηθούν τα παραπάνω ως βασικά συστατικά της «νέας κεντρικότητας» της κρητικής υπαίθρου.

Κι αν η ανάδειξη όλων αυτών των «κρυμμένων θησαυρών» της κρητικής υπαίθρου αποτελεί ένα σημαντικό βήμα, ο μετασχηματισμός τους σε συγκεκριμενοποιημένους σχεδιασμούς και πολιτικές είναι αυτός που θα καθορίσει αν η κρητική ύπαιθρος καταφέρει να γίνει το επίκεντρο της ποιοτικής ανάπτυξης της Κρήτης.

Φωτογραφικό αρχείο Νίκου Σκουτέλη

Φωτογραφικό αρχείο Νίκου Σκουτέλη
Φωτογραφικό αρχείο Νίκου Σκουτέλη

Φωτογραφικό αρχείο Νίκου Σκουτέλη

Η κατανόηση της σπουδαιότητας των εγκαταλελειμμένων πόρων της υπαίθρου (εγκαταλελειμμένοι οικισμοί ή κατασκευές, ημι-εγκαταλελειμμένες αγροτικές εγκαταστάσεις κι εκτάσεις, εγκαταλελειμμένα συστήματα γνώσεων και παραδόσεων, ο αγροτικός πολιτισμός, τα βιομηχανικά μνημεία, ξεχασμένα μονοπάτια και παραγωγές, τοπία, αφανείς αρχαιολογικοί χώροι κλπ), δημιουργεί τη βεβαιότητα ότι είναι πλέον επιτακτικό και στο πλαίσιο μιας σύγχρονης κι ολοκληρωμένης προσέγγισης, να υιοθετηθούν τα παραπάνω ως βασικά συστατικά της «νέας κεντρικότητας» της κρητικής υπαίθρου.

Κι αν η ανάδειξη όλων αυτών των «κρυμμένων θησαυρών» της κρητικής υπαίθρου αποτελεί ένα σημαντικό βήμα, ο μετασχηματισμός τους σε συγκεκριμενοποιημένους σχεδιασμούς και πολιτικές είναι αυτός που θα καθορίσει αν η κρητική ύπαιθρος καταφέρει να γίνει το επίκεντρο της ποιοτικής ανάπτυξης της Κρήτης.